لکه‌های پوستی: انواع، علل و روش‌های درمان

لکه های پوستی به قسمت هایی از پوست که دچار تغییر رنگ شده‌اند، گفته می شود. لکه های پوستی بسیار شایع هستند و علل مختلفی دارند. می‌توان گفت انواع بیماری‌ها، جراحات و مشکلات التهابی شماری از شایع ترین علل تغییرات رنگ پوست به شمار می آیند.

لکه های پوستی معمولا در بخش های خاصی از بدن و در اثر تفاوت در میزان ملانین سلول‌ها به وجود می آیند. ملانین ماده ای است که رنگ پوست را ایجاد می‌کند و وظیفه حفاظت از پوست را بر عهده دارد. در بخش هایی از پوست که تولید ملانین بالا است، رنگ پوست نیز تیره‌تر می شود. در ادامه این مطلب به بررسی علل و عوامل ایجاد لکه های پوستی می‌پردازیم.

لک پوستی چیست؟

لک پوستی به بخش‌هایی از پوست گفته می‌شود که به دلایل مختلف دچار تغییر رنگ شده و متفاوت از رنگ معمول پوست هر شخص دیده می‌شوند. لک‌های پوستی طیف وسیعی از عارضه‌های پوست را دربر می‌گیرند و می‌توان گفت از شایع‌ترین بیماری‌ها و مشکلات پوستی محسوب می‌شوند. لک‌های پوستی به صورت مادرزادی با نوزاد متولد نمی‌شوند، بلکه دراثر عوامل مختلف روی پوست تشکیل شوند.

این تفاوت عوامل ایجاد لک‌های پوستی در شکل، رنگ و تعداد آن‌ها تاثیر مستقیم داشته و معمولا درمان‌شان را نیز متفاوت می‌کند. لک‌ها در قسمت‌های مختلف بدن ایجاد می‌شوند و دلیل تشکیل آن‌ها تکثیر بیش از حد ملانین ها است. ملانین‌ها سلول‌ها رنگدانه‌ای پوست هستند که به پوست رنگ می‌دهند. وقتی تعداد آن‌ها در یک بخش بیشتر از حد نرمال باشد، این بخش تیره‌تر یا در موارد نادری روشن‌تر دیده می‌شود. به این ترتیب لک پوستی ایجاد می‌شود. لک پوست ممکن است به دلایل زیبایی پسندانه یا به دلایل پزشکی نیاز به درمان داشته باشد.

انواع لکه‌های پوستی

یکی از بهترین روش‌های تشخیص انواع لکه های پوستی، رنگ و ویژگی‌های ظاهری آن است. به این ترتیب:

1. لکه‌های قهوه‌ای (هایپرپیگمانتاسیون)
   • این لکه‌ها معمولاً به دلیل افزایش تولید ملانین در پوست ایجاد می‌شوند. قرار گرفتن در معرض نور خورشید، تغییرات هورمونی و افزایش سن از عوامل اصلی ایجاد این لکه‌ها هستند.
2. لکه‌های سفید (هیپوپیگمانتاسیون)
   • این لکه‌ها به دلیل کاهش تولید ملانین در پوست ایجاد می‌شوند. بیماری‌هایی مانند ویتیلیگو (برص) و اگزما می‌توانند باعث ایجاد لکه‌های سفید روی پوست شوند.
3. لکه‌های قرمز (راش‌های پوستی)
   • لکه‌های قرمز معمولاً به دلیل التهاب، آلرژی یا عفونت‌های پوستی ایجاد می‌شوند. بیماری‌هایی مانند روزاسه، اگزما و پسوریازیس می‌توانند باعث ایجاد لکه‌های قرمز روی پوست شوند.

1. لکه‌های ناشی از آکنه
   • پس از بهبود آکنه، ممکن است لکه‌های تیره یا قرمز روی پوست باقی بمانند. این لکه‌ها معمولاً به مرور زمان محو می‌شوند، اما می‌توان از روش‌های درمانی برای تسریع این فرآیند استفاده کرد.
2. لکه‌های ناشی از افزایش سن (لکه‌های پیری)
   • این لکه‌ها معمولاً در افراد مسن دیده می‌شوند و به دلیل تجمع ملانین در پوست ایجاد می‌شوند. قرار گرفتن در معرض نور خورشید و افزایش سن از عوامل اصلی ایجاد این لکه‌ها هستند.
3. آکنه
   • آکنه یکی از شایع‌ترین لکه‌های پوستی است، که به صورت جوش‌های سرسیاه یا سرسفید ظاهر می‌شود. این عارضه به دلیل مسدود شدن فولیکول‌های مو توسط چربی، جذب باکتری و آلودگی‌های محیطی، تغییرات هورمونی و استرس ایجاد می‌شود. این عارضه لکه و تیرگی‌هایی را بر روی پوست باقی می‌گذارد. استفاده از ماسک صورت برای لک و روشن کننده خانگی تا حدود زیادی به درمان جای لک کمک می کند.
4.  اسکار
   • اسکار پوستی زمانی اتفاق می‌افتد که لایه درم آسیب ببیند. درم، لایه عمیقی از پوست است که رگ‌های خونی کوچک (مویرگ‌ها)، غدد عرق، فولیکول‌های مو و عصب‌ در آن قرار دارند. هر چیزی که باعث باز شدن پوست شود، می‌تواند منجر به ایجاد اسکار شود. زخم، بریدگی یا جوش‌های برجسته از جمله علل ایجاد این عارضه پوستی هستند.
5. لکه‌های پوستی مادرزادی
   • بعضی از لکه‌های پوستی در بدو تولد یا اندکی پس از آن بر روی پوست بروز می‌کنند. این لکه‌ها از نظر شکل، اندازه، الگو و رنگ ممکن است متفاوت باشند. خال‌ها و لکه‌های تیره که در میان مردم با عنوان ماه‌گرفتگی شناخته می‌شود، از انواع لکه‌های مادرزادی هستند.

علل ایجاد لکه‌های پوستی

عوامل مختلفی در ایجاد لک‌های پوستی موثر هستند. برخی از این عوامل بیرونی محیطی بوده و برخی دیگر به درون بدن مربوط می‌شود. شناخت این دلایل به درمان لک کمک بسیاری می‌کند. چرا که با آگاهی از علت لک صورت، نسبت به پیشگیری آن اقدام کرده و روند شکل گیری لک‌ها متوقف خواهد شد. دلایل مهم ایجاد لک پوستی عبارتند از:

• قرار گرفتن در معرض نور خورشید: اشعه‌های UV می‌توانند باعث افزایش تولید ملانین و ایجاد لکه‌های پوستی شوند.

• تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بارداری، مصرف قرص‌های ضدبارداری و یائسگی می‌توانند باعث ایجاد لکه‌های پوستی شوند.
• التهاب و عفونت‌های پوستی: التهاب ناشی از آکنه، اگزما و سایر بیماری‌های پوستی می‌توانند باعث ایجاد لکه‌های پوستی شوند.
• ژنتیک: برخی افراد به دلیل عوامل ژنتیکی بیشتر مستعد ایجاد لکه‌های پوستی هستند.

علت لکه های قهوه ای روی پوست بدن

ممکن است شما هم بر روی پوست بدن خود انواع لکه‌های قهوه‌ای را مشاهده کرده باشید و تصور کنید که در اثر افزایش سن این لکه‌ها ایجاد شده‌اند. اما باید توجه داشته باشید که بروز این لک پوستی مربوط به این است که شما بیشتر در معرض نور آفتاب قرار دارید و با گذشت زمان قسمت‌هایی از بدن که بیشتر در معرض اشعه نور خورشید قرار دارد، با این نوع لکه های پوستی مواجه خواهد شد.

لکه های قهوه ای روی پوست شکم

معمولاً انواع لکه‌های قهوه‌ای بر روی پوست شکم ایجاد می‌شوند که در دسته‌های مختلف قرار می‌گیرند و پزشکان متخصص با مشاهده این نوع لکه های روی پوست تشخیص می‌دهند که از چه روش‌ درمانی استفاده کنند. برای تشخیص نوع بیماری معمولاً این لکه‌ها را در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار داده و برای درمان آن اقدام می‌کنند لکه‌های قهوه‌ای که بر روی پوست شکم ایجاد می‌شود ممکن است شامل لکه‌های قارچ باشد.

لکه‌های قهوه‌ای پوست همراه با خارش

علت اصلی لکه‌های قهوه‌ای پوست همراه با خارش، این است که رنگدانه ملانین دچار اختلال می‌شود. در صورتی که در این قسمت از بدن اختلالی ایجاد شود، معمولاً قسمت‌های سطحی پوست دچار لک پوستی خواهد شد. هنگامی که ترشح این ماده با مشکل روبرو شود، معمولاً لکه‌های قهوه‌ای بر روی پوست ایجاد می‌شود.

با تجمع رنگدانه‌ها در قسمت‌های مختلف پوست، انواع لکه‌های قهوه‌ای همچون خال، کک و مک و غیره به وجود می‌آیند که پوست را از حالت طبیعی خارج می‌کند.

در بسیاری مواقع لکه های پوستی با روش های خانگی قابل درمان نیستند. کلینیک ایرانیان به پیشرفته ترین دستگاهای روز دنیا مجهز است. متخصصین ما با بررسی وضعیت شما بهترین راهکار را پیش رویتان می گذارند. فقط کافی است اطلاعات تماس خود را در فرم میان محتوا وارد کنید تا با شما تماس بگیریم.

لکه های پوستی خطرناک

لکه های قرمز

گاهی لکه ‌های قرمز رنگی را روی سطح پوستتان مشاهده می کنید که دلیل ظاهر شدنشان را نمی دانید و مدت‌زمان زیادی از بروز آن می گذرد. متاسفانه احتمال خطرناک بودن این عارضه ‌ها نسبت به سایرین بیشتر است؛ زیرا ممکن است به دلیل بیماری‌های خاص، آلرژی، التهابات پوستی یا عفونت ظاهر شده باشند. گاهی این لک ‌ها به مرور زمان از بین می‌ روند و نیاز به درمان ندارند؛ ولی گاهی اوقات باید جدی‌ گرفته شوند.

لکه های تیره

لکه های تیره می توانند نشان دهنده نقص در عملکرد غدد فوق کلیوی و یا بیماری آدیسون باشند. کسی که از این مشکلات رنج می برد معمولاً درد عضلانی و مفصلی داشته و اشتهای چندانی به غذا ندارد. همچنین کاهش میزان قند و فشار خون در این شخص قابل مشاهده است. اگر شما هم این نشانه ها  را دارید می تواند خبر از یک اتفاق ناگوار درون بدنتان بدهد؛ پس آن ها را جدی بگیرید.

لکه های سیاه

لکه‌های سیاه روی بدن به طور کلی بی ‌خطر هستند و نیاز به درمان ندارند؛ اما در برخی موارد ممکن است سرطانی باشند. این عارضه های پوستی ممکن است در اندازه های متفاوت و در هر نقطه از بدن ظاهر شوند. لک ‌های سیاه جزو لکه ‌های هیپرپیگمانتاسیون هستند که در اثر تولید بیش از حد ملانین به وجود می‌آیند. مهم ترین عوامل تشدید این عارضه ‌های سیاه پوستی، التهاب و قرار گرفتن در معرض نور خورشید است که باعث افزایش تولید ملانین می‌شوند.

لکه های سفید وسیع

در بیماری پیسی قسمتی از پوست بدن رنگدانه های خود را از دست می دهد. این عارضه وقتی پیش می آید که سیستم ایمنی بدن ملانوسیت های سلولی را از بین می برد که این موضوع به سفید شدن قسمتی از پوست منجر می شود؛ زیرا سلول ها دیگر رنگدانه تولید نمی کنند. پیسی می تواند نتیجه عملکرد نامناسب غدد فوق کلیوی باشد.

کهیر

ظاهر شدن کهیر به صورت ناگهانی خبر از مشکلی درونی می دهد. این کهیر ممکن است نشانه حساسیت به یک غذای خاص، مواد شیمیایی، داروها یا حتی نشانه یک بیماری مسری مانند آبله مرغان باشد. همچنین این علامت می تواند خبر از ابتلا به سندروم لیل دهد.

لکه های پوستی چگونه مورد بررسی قرار می گیرند؟

در موارد زیر حتما با پزشک خود ملاقات داشته باشید:

• تغییرات پوستی پایدار
• پیدایش خال گوشتی جدید یا بزرگتر شدن خال گوشتی قبلی
• تغییر اندازه یا شکل خال گوشتی

پزشک معالج معمولا یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و لکه های پوستی شما را بررسی خواهد کرد. وی همچنین تعدادی سوال در مورد پوست تان خواهد پرسید. این سوالات معمولا شامل وارد زیر هستند:

• چه زمانی متوجه تغییر رنگ پوست تان شدید؟
• تغییر رنگ پوست به سرعت اتفاق افتاد یا به کندی؟
• آیا لکه پوستی بوجود آمده دچار تغییر شده است؟
• آیا وضعیت آن بدتر شده است؟

برای تکمیل مراحل درمان خود بهتر است اطمینان حاصل کنید که پزشک خود را از وجود هرگونه آفتاب سوختگی و دیگر آسیب های پوستی آگاه کرده‌اید. همچنین باید بارداری یا هورمون درمانی خود را نیز با پزشک در میان بگذارید. این عوامل ممکن است در تغییرات پوستی بوجود آمده نقش داشته باشند.

اگر پزشک معالج احتمال بدهد که یک بیماری زمینه ای خاص باعث پیدایش مشکلات پوستی شده ممکن است تعدادی آزمایش درخواست کند تا به اطمینان کامل برسد. آزمایشات احتمالی عبارتند از:

• آزمایش خونی
• معاینه با استفاده از لامپ وود(Wood’s lamp) به منظور شناسایی عفونت های قارچی یا باکتریال
• بیوپسی از پوست به منظور بررسی نمونه کوچکی از پوست درگیر در زیر میکروسکوپ از نظر وجود سلول های غیر طبیعی

روش‌های درمان لکه‌های پوستی

1. استفاده از کرم‌های روشن‌کننده پوست
   • کرم‌های حاوی موادی مانند هیدروکینون، ویتامین C، اسید گلیکولیک و رتینول می‌توانند به کاهش لکه‌های پوستی کمک کنند.
2. لیزر درمانی
   • لیزر درمانی یکی از روش‌های موثر برای از بین بردن لکه‌های پوستی است. این روش با هدف قرار دادن ملانین اضافی در پوست، لکه‌ها را کاهش می‌دهد.
3. پیلینگ شیمیایی
   • پیلینگ شیمیایی با استفاده از اسیدهای خاص، لایه‌های سطحی پوست را برداشته و لکه‌های پوستی را کاهش می‌دهد.
4. میکرونیدلینگ
   • در این روش با استفاده از سوزن‌های ریز، پوست تحریک شده و تولید کلاژن افزایش می‌یابد. این روش می‌تواند به کاهش لکه‌های پوستی کمک کند.
5. درمان‌های خانگی
   • استفاده از ماسک‌های طبیعی مانند ماسک زردچوبه، آبلیمو و آلوئه ورا می‌تواند به کاهش لکه‌های پوستی کمک کند.

پیشگیری از لکه‌های پوستی

• استفاده از ضدآفتاب: استفاده روزانه از ضدآفتاب با SPF مناسب می‌تواند از ایجاد لکه‌های پوستی جلوگیری کند.
• مراقبت از پوست: استفاده از محصولات مراقبت از پوست مناسب و پاکسازی روزانه پوست می‌تواند به پیشگیری از لکه‌های پوستی کمک کند.
• رژیم غذایی سالم: مصرف مواد غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌ها می‌تواند به سلامت پوست کمک کند.

سرانجام ابتلا به لکه های پوستی چیست؟

بسیاری از لکه های پوستی بی ضرر هستند. برخی از علل بوجود آورنده این لکه ها نیز تنها به درمان‌های ساده نیاز دارند. سایر علل به وجود آمدن این لکه‌ها ممکن است شدید باشد، بنابراین به درمان طولانی مدتی نیاز خواهد داشت.

سرطان پوست بسیار خطرناک است اما چنانچه در مراحل اولیه شناسایی شود قابل درمان خواهد بود. در نهایت می‌توان گفت مراجعه به پزشک پس از پیدایش تغییرات پوستی بسیار حائز اهمیت است.

نتیجه‌گیری

لکه‌های پوستی می‌توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند و در انواع مختلفی ظاهر شوند. با شناخت علل ایجاد این لکه‌ها و استفاده از روش‌های درمانی مناسب، می‌توان به کاهش و از بین بردن آن‌ها کمک کرد. همچنین، با رعایت نکات پیشگیرانه می‌توان از ایجاد لکه‌های پوستی جلوگیری کرد. اگر شما هم با مشکل لکه‌های پوستی مواجه هستید، می‌توانید با مراجعه به متخصص پوست، بهترین روش درمانی را برای خود انتخاب کنید.

مطالعه بیشتر